Powstała 30 czerwca 1818 roku. Papież Pius VII bullą "Ex imposita nobis" wydzielił ją z terenu diecezji krakowskiej. Do nowej diecezji weszły m.in. archidiakonaty zawichojski i opatowski.
Naturalnymi granicami diecezji były rzeki: Wisła, Pilica, Czarna a także pasmo Gór Świętokrzyskich, toteż wówczas swym kształtem przypominała nieco Afrykę. W tym kształcie dotrwała aż do 25 marca 1992 roku, kiedy to papież Jan Paweł II bullą "Totus Tuus Poloniae Populus" przeorganizował strukturę diecezji w Polsce.
O najważniejszych wydarzeniach Diecezji i o jej dniu codziennym opowiedzą: ksiądz Biskup Sandomierski Krzysztof Nitkiewicz, a także historyk z Seminarium Duchownego w Sandomierzu ks.Piotr Tylec. Będzie też o szukaniu śladów "Ojca Mateusza" i o roli wiary w życiu podopiecznych Dziennego Domu Pobytu w Tarnobrzegu.
