Relacje dźwiękowe
Duma z bycia Polakiem, pielęgnowanie patriotyzmu, radość z wolnej Polski, najważniejsza wojna w historii - takie powody wymieniali mieszkańcy Rzeszowa, którzy przyszli przed pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego. Tak uczcili Święto Wojska Polskiego oraz setną rocznicę zwycięskiej Bitwy Warszawskiej.
W uroczystości udział wzięli również samorządowcy i żołnierze z 21. Brygady Strzelców Podhalańskich. Był Apel Pamięci, uderzenie w Dzwon Niepodległości, salwa honorowa, patriotyczne pieśni i złożenie wieńców pod pomnikiem Piłsudskiego.
Dowódca 21. Brygady strzelców Podhalańskich generał brygady Dariusz Lewandowski, zaznaczył, że wygranie bitwy nie było przypadkiem, ani cudem. Jego zdaniem do zwycięstwa przyczyniły się znakomita strategia wojskowa i operacyjna, zintegrowanie wszystkich środowisk politycznych, wysiłek społeczeństwa i zorganizowanie skutecznej armii złożonej z żołnierzy z wielu środowisk i warstw społecznych.
Zwycięstwo w Bitwie Warszawskiej pozwoliło wygrać wojnę polsko-bolszewicką i zachować niepodległości przez Polskę. Według historyków była to 18. z przełomowych bitew w historii świata i uratowała Europę przed bolszewicką nawałnicą.
Uroczystości zakończył przelot wojskowych samolotów nad Rzeszowem w hołdzie bohaterom Bitwy Warszawskiej.
Kolejną inicjatywą związaną z rocznicą 100-lecia Bitwy Warszawskiej będzie biało-czerwona iluminacja, która wyświetlana zostanie na elewacji Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie od strony Ogrodów Bernardyńskich dziś w godzinach 19.00 - 24.00.
W Przemyślu, poczuć można klimat sprzed 100 lat. Plac przed Biblioteką Publiczną gdzie kiedyś funkcjonowało kasyno wojskowe zamieniono w punkt poborowy. Do 37. pułku piechoty, tak jak przed stu laty zaciągają się Przemyślanie by toczyć walki na froncie z bolszewikami. Sugestywną rekonstrukcję historyczną przygotowało Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej X DOK, towarzyszy jej pokaz dawnej broni oraz konkursy plastyczne dla dzieci przygotowane przez bibliotekę.
Prelekcja historyka z rzeszowskiego IPN dr Piotra Szopy na temat bitwy warszawskiej oraz wystawa o sojuszu polsko-ukraińskim z 1920 roku były jednym z punktów spotkania w ramach projektu "#Wiktoria1920" . Organizatorami wydarzenia w Miejskim Domu Kultury w Łańcucie były: Fundacja Jagiellońska i Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej w Rzeszowie. Wystawa "Za waszą i naszą wolność sojusz Piłsudski-Petlura" została przygotowana kilka lat temu przez Mirosława Rowickiego zmarłego niedawno redaktora naczelnego Kuriera Galicyjskiego. "Jej atutem jest zawartość faktograficzna i archiwalne zdjęcia oraz to, że jest przygotowana w dwóch wersjach językowych: polskiej i ukraińskiej" - powiedział nam Andrzej Klimczak organizator pokazu w Łańcucie.
Ekspozycję można oglądać w Miejskim Domu Kultury w Łańcucie do przyszłego piątku (21 sierpnia) po wcześniejszym telefonicznym umówieniu się z dyrekcją placówki.
{mp3}podcast/inne/Pilsudski_Klimczak_19.08|Z Andrzejem Klimczakiem red. naczelnym pisma "Forum dziennikarzy" rozmawia Iwona Piętak{/mp3}
{mp3}podcast/inne/Pilsudski_Szopa_19.08|Z dr Piotrem Szopą z IPN w Rzeszowie rozmawia Iwona Piętak{/mp3}
Wojnę 1920 roku można określić mianem starcia cywilizacyjnego - uważa dzisiejszy gość Radia Rzeszów, historyk dr Jerzy Majka. Jak przypomina, strategicznym celem Armii Czerwonej było przeniesienie rewolucji przez teren Polski do Niemiec. Uniemożliwił to polski manewr - obrona przedpola Warszawy i terenów na północ od niej oraz późniejsze kontruderzenie w skrzydło sowieckich oddziałów.
Niedocenianą często rolę militarną i podnoszącą morale odegrali walczący w wojnie ochotnicy, również z Rzeszowszczyzny - dodaje rzeszowski historyk. Jak przypomina, tylko z powiatu rzeszowskiego zgłosiło się 1034 ochotników, z tej liczby 870 odeszło na front. Polskie zwycięstwo w wojnie 1920 ostatecznie przypieczętowała bitwa niemeńska z września tegoż roku.
Podkarpacka Komisja Filmowa rozstrzygnęła konkurs, dzięki któremu młodzi ludzie mieli szansę postawić pierwsze kroki w produkcji filmowej. Laboratorium Filmowe, bo taką nazwę ma konkurs, nie tylko oceniło nadesłane produkcje, ale od początku pomagało w ich powstawaniu. Do modułów "Filmy amatorskie" oraz "Krytyka filmowa" wpłynęło łącznie 38 zgłoszeń. O szczegółach w programie "Radiowy Kinematograf" opowiada Jagoda Mazepa z Podkarpackiej Komisji Filmowej. Rozmawia Szymon Taranda.
Powstaje Stowarzyszenie Absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Krośnie. Inicjatorem jest dyrektor szkoły, która w tym roku obchodzi 120 lat istnienia.
Prezesem stowarzyszenia został znany w mieście prawnik Artur Lipiński. Stowarzyszenie przygotowuje się teraz do rejestracji. Chce jako organizacja pożytku publicznego zbierać pieniądze na stypendia dla absolwentów podejmujących kształcenie na wyższych uczelniach. Jego członkowie będą się też spotykać z obecnymi uczniami, by wspomagać ich swoją wiedzą i doświadczeniem zawodowym.
Uroczyste obchody 120 -ecia popularnego w Krośnie "Kopernika" odbędą się 23 października w Regionalnym Centrum Kultur Pogranicza. Zaplanowano wówczas koncertu i promocję okolicznościowej książki autorstwa Władysława Sitka.