Zdaniem historyka rzeszowskiego IPN, Piotra Szopy mord w Katyniu był jedną z konsekwencji tajnej umowy podpisanej 29 września 1939 roku przez NKWD i Gestapo, dotyczącej zwalczania wszelkich polskich ruchów mogących prowadzić do odzyskania niepodległości. Ta sama operacja odbywała się po obu stronach okupowanej Polski.
Jako przykład zbrodni niemieckich, Piotr Szopa podaje mord w Palmirach, gdzie hitlerowcy w latach między grudniem 1939 a lipcem 1941 roku rozstrzelali około 1700 osób. Dokonanie zbrodni Katyńskej już wiosną 1940 mogło - zdaniem historyka - wynikać z niemieckich nacisków na realizację umowy między Gestapo a NKWD. Zginęło około 22 tysięcy polskich oficerów i jeńców wojennych z obozów i więzień zachodniej Białorusi i Ukrainy.
Dziś obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Katynia.